Ülkemiz, birçok akarsu ve ovaya ev sahipliği yapan doğa harikası bir konuma sahiptir. Define işaretlerinde balık figürünün bulunmasındaki en önemli etken, akarsuların bol olması ve gömülerin ırmak, küçük dere, çeşme, kaynak suyu, kuyu ve gölet gibi suya yakın alanlara gizlenmesinin kolay olmasından kaynaklıdır. Balık figürünün bulunduğu alanlarda çoğunlukla suya yakın yerler tercih edilmekte ve defineler bu suların bulunduğu yönlere doğru gizlenmektedir.

Balık figürü, genellikle Hristiyanlık öncesi dönemde benimsenen ve bereket ile bolluğu simgeleyen bir simgedir. Balık figürünün suya yakın alanlara yapıldığı takdirde, bu alanlarda define gizlendiğinin habercisidir. Balık figürünün bulunduğu alanlarda define çıkarma oranı yüzde doksan gibi yüksek bir orandadır. Bazı durumlarda balık figürünün pulları, duruşu, çizimi hazinenin bulunduğu yönü temsil ederken, bazı durumlarda hazineye götüren bir harita niteliğindedir. Ülkemizde Trakya gibi bölgelerde bu figür süsleme olarak kullanılmış ise de çoğunlukla definenin varlığını işaret etmektedir.

Balık, çoğunlukla su kenarı, vadi dibi veya bir çeşmenin bulunduğu alana doğru kabartma şekilde yapılmış vaziyettedir. Yapılan balık kabartması adeta canlı bir balığı andırmakta ve çizim birebir balığa benzemektedir. Kesinlikle doğa yapımı olmayıp tamamen el işçiliğidir. Bir kayanın üzerine gizlenmiş şekilde balık figürü yapılmış ise balığın pulları, gözleri ve ağız yapısı iyice incelenmelidir. Bölgede bulunan çeşme, ova ve kuyu kenarları ayrıntılı olarak araştırılmalıdır.

Çoğunlukla balığın başının gösterdiği yer, suyun bulunduğu alana doğrudur. Burada bulunan kuyu veya çeşme, gizlenen bir mahzene işaret etmektedir. Bu mahzen bazen suyun içerisine doğru yapılmıştır. Mahzen, dikey kayalık şeklinde bir alan içerisinde yapılmış vaziyettedir ve bu mahzenin içerisinde gizli bölgelere balığın hazinesi gizlenmiştir. Balık işareti bazı durumlarda başka işaretlerle bağlantılı olarak çözülmektedir. Eğer balığa yakın bir alanda haç işareti bulunmakta ise bu haç işaretinin uzun kolu ölçülür. Her santim başına 1 metre ilerlenir. Balığın ağzının gösterdiği bölge, haç işaretinin santimlik uzunluğuna göre ilerlenerek şelale, kuyu ve çeşme aranarak çalışma yapılır. Yine balığın yanında bir oyma bulunmakta ise oymanın balığa uzunluğu, balığın gösterdiği yöne doğru ne kadar mesafe ilerleyeceğimizi göstermektedir.

Anadolu'nun ayrılan bir kısım mültecileri yanlarından giderken ziynet eşyalarını götürememişlerdir. Bu durumda pahaca değerli maddeleri tekrardan gelip almak amacıyla bir kısım balık işaretleri ile altın ve mücevherlerini ovaların bulunduğu, çıkarılması güç alanlara gizlemişlerdir. Tam da bu durumda, ülkenin jeopolitik yapısı nedeniyle bir kısım oyma balık işaretleri suyun altında kalmış ve bir daha bu ziynet eşyaları gün yüzüne çıkmamıştır. Zamanın ilerlemesi ile bu akarsu ve göller kurumuş veya taşkınlar azalmıştır.

Böylesi bir durumda tekrar gün yüzüne çıkan bu işaret, asırlardan beri bekleyen hazinenin birilerine servet olarak dönmesi anlamına gelmiştir. Bir kayada balık işareti, suların çekilmesi ile ortaya çıkmış ise bu işaret kesinlikle mükemmel bir definenin habercisidir; ancak bu defineye ulaşmak için yapılacak işçilik ağırdır. Ancak verilecek emeğin karşılığı oldukça yüksektir.

Bir rastlantı sonrasında tespit edilen balık işaretleri doğru okunmalı ve yön tayini iyi yapılmalıdır. Balığa yakın akarsu, ova, kuyu veya şelale tespit edildikten sonra muhtemel çalışma yapılacak alanlar diğer işaretler ile pekiştirilmelidir. Uygun altın arama dedektörleri ve cihazlar kullanılarak tespit edilen alan araştırılmalı ve ilgili resmi kuruluşlara başvuruda bulunulmalıdır. Yer tespitinin ardından kazı işlemi için alınan yasal izinler sonrasında uygun ve dikkatli kazılar yapılarak ciddi anlamda servetler kazanılabilir. Balığın hem hazinesi hem de hediyesi çok ama çok değerlidir. Bu nedenle böylesi bir işareti bulmaya nasip olan kimse ciddi anlamda çalışma yapmalı ve olası kazı öncesinde gerekli izinleri almalıdır.